Bij Omkijkpunt is op 1 april 2017 het boek ‘Oorlog op De Wiersse’ verschenen.
Dagboek Gerrit Jan Kok
Landgoed De Wiersse in het Gelderse Vorden staat in binnen- en buitenland bekend om zijn tuinen. Minder bekend is wat er zich afspeelde tijdens de Tweede Wereldoorlog. De bewoners van De Wiersse, de familie Gatacre, verbleven tijdens de oorlog in Engeland. De verantwoordelijkheid voor het landgoed kwam bij twee mensen te liggen. Met de juridische zaken werd De Jonge uit Zutphen belast; de latere burgemeester. De dagelijkse leiding was in handen van landbouwer Gerrit Jan Kok; één van de pachtboeren. Van de gebeurtenissen op het landgoed waar hij zelf de verantwoordelijkheid niet voor wilde dragen en die buiten zijn invloedssfeer lagen, hield hij een dagboek bij.
Psychologisch proces
Het dagboek maakt goed zichtbaar wat de Duitse bezetting deed met mensen op het landgoed en legt met name het psychologische proces bloot dat zich bij Kok voltrok. Zijn houding richting die bezetter vormde zich al in de eerste oorlogsdagen, doordat zijn aangenomen zoon omkwam bij de Slag om de Grebbeberg. Op het landgoed bleef het in de eerste oorlogsjaren rustig. Dat veranderde met het claimen van De Wiersse als buitenverblijf door niemand minder dan rijkscommissaris Arthur Seyss Inquart. In de dagelijkse praktijk werd het landgoed vooral gebruikt door Duitsgezinde adel en hooggeplaatste nazi’s om te jagen. In september 1944 verandert dit doordat een SS-divisie De Wiersse en kasteel Ruurlo vordert. Deze panzerdivisie zorgt er mede voor dat de geallieerden de Slag om Arnhem verloren en zo de bevrijding van Nederland boven de grote rivieren uitstelde.
Vrouwen van lichte zeden
Bovenmatig alcoholgebruik, vrouwen van lichte zeden en grote spanningen deden hun intrede op De Wiersse. Na het vertrek van de SS’ers kwamen er al snel andere Duitse militairen. De dag voor de bevrijding op 1 april vertrokken die hals over kop en vorderden ze overal op het landgoed paarden. Ze bliezen ook het stalgebouw op. Soldaten uit Letland die meevochten met de Duitsers voorkwamen nog grotere schade door hun Duitse officier in de keuken van De Wiersse dood te schieten.
Na de bevrijding namen eerst de Engelsen en later de Canadezen bezit van De Wiersse. Zware gevechten bij Zutphen zorgden voor een langer verblijf. Door de verwoestingen in Zutphen startte Alice en William Gatacre een hulpactie vanuit Shrewsbury en legden daarmee het fundament voor de stedenband die er tot op de dag van vandaag nog steeds is.
Briefwisseling
Het dagboek van Gerrit Jan Kok is de basis van het boek, aangevuld met de briefwisseling tussen de familie Gatacre en Kok die direct na de bevrijding op gang kwam. Het is aangevuld met informatie die relevant is voor De Wiersse uit andere bronnen en met interviews van mensen die de oorlog meemaakten.
Lezersreacties
“Het heeft me van het begin tot het eind geboeid, niet in de laatste plaats door de manier waarop Robert Ellenkamp de teksten uit het dagboek onderdeel van een groter verband heeft gemaakt door de vele toelichtingen die hij op basis van gedegen onderzoek heeft toegevoegd.”
Wim Ruiterkamp, voorzitter historische vereniging Oud-Vorden
———-
“Ik heb het boek Oorlog op De Wiersse net binnen, super mooi!!!”
Herbert Bosch
———-
“Het publiceren van ‘Oorlog op De Wiersse’ is voor onze familie van bijzondere waarde. Het werpt licht op de buitengewone standvastigheid en vindingrijkheid van in de eerste plaats onze opzichter G.J. Kok, om zo het gebruik van landgoed en huis door de bezetter zo veel als mogelijk in goede banen te leiden.”
E.V. Gatacre
Bestellen
Het boek ‘Oorlog op de Wiersse’ beslaat 132 pagina’s met ruim 100 foto’s en andere afbeeldingen. Het is genaaid gebonden met een harde kaft en is 22 bij 24 cm. De buiten- en binnenkant zijn full-colour, al zijn de meeste afbeeldingen uit het tijdperk van zwart-wit.
U kunt het boek bestellen door onderstaand formulier in te vullen. Na het invullen en versturen ontvangt u automatisch een email met de factuur. Mocht u geen email ontvangen, dan kan het zijn dat die in uw spammail is terechtgekomen. U krijgt uw bestelling toegestuurd nadat de betaling binnen is.